Kỹ thuật chiết cành nhân giống tre tứ quý
Chọn cây mẹ và cành tre tứ quý nhân giống:
+ Tiêu chuẩn cây mẹ lấy hom để chiết cành: Cành chiết được lấy từ vườn tre tứ quý từ 3 năm tuổi trở lên. Khóm cây to khỏe, nhiều cây, vào mùa đã cho măng ổn định. Cây mẹ dùng để lấy cành hom chiết nhân giống là cây sinh trưởng tốt không bị sâu đục thân và bệnh hại.
VƯỜN TRE 4 NĂM TUỔI TẠI KIÊN GIANG
+ Chọn cành tre tứ quý: cành tre dùng để chiết là cành bánh tẻ có tuổi từ 1 - 2 tháng. Thân cành đã bóc vỏ bi dài 1,5 - 2m, đường kính thân cành từ 2 - 3cm. Đầu ngọn cành lá xẻ hình đuôi én, gốc cành có đùi gà mập. Cành có mắt ngủ mở to, không bị sâu đục thân và gãy ngọn.
Thời vụ chiết và ươm giống cành tre tứ quý:
Thời vụ chiết cành tre tứ quý từ tháng 8 - 10 hàng năm. Thời vụ giâm cành chiết trong vườn ươm cây giống từ tháng 9 - 12. Thời vụ trồng tre tứ quý miền Bắc mùa xuân từ tháng 2 - 4, miền Nam vào đầu mùa mưa từ tháng 5 - 7. Có thể trồng với thời gian muộn hoặc sớm hơn nếu có đủ điều kiện chăm tưới cho cây.
Kỹ thuật cắt cành chiết hom cây tre tứ quý:
+ Dùng dao lược bỏ phần cành nhỏ (cành thứ cấp) xung quanh phần dùi gà (củ cành) của cành chiết. Lược sát thân cây mẹ, loại bỏ sạch phần bẹ khô trên đùi gà. Chặt bỏ phần ngọn cành chiết, để lại phần thân cành có chiều dài 50 - 70cm, trên cành có 3 - 4 mắt ngủ.
+ Dùng cưa cắt sát phần tiếp giáp đùi gà và thân cây mẹ từ dưới lên với độ sâu từ 0,5 - 1cm, tiến hành cưa từ trên xuống cho đến khi đứt hết 2/3 phần tiếp giáp để chiết cành. Lưu ý, đối với những cành không cưa đùi gà thì không chặt ngọn cành, việc chặt thân cành sẽ tiến hành khi cành ra rễ khỏe.
Kỹ thuật chiết cành cây tre tứ quý lấy măng:
+ Sau khi làm sạch gốc cành tre, cần chuẩn bị đất để bó bầu. Dùng đất vườn hoặc đất bùn ao phơi khô, đập nhỏ rồi trộn lẫn với phân chuồng hoai mục, trấu bổi hay rơm rác mục, rễ bèo tây…Hỗn hợp theo tỷ lệ 2/3 đất còn 1/3 là những nguyên liệu kể trên và được làm ẩm đến 70% độ ẩm bão hoà (nắm chặt nước không chảy ra tay).
+ Bầu chiết cành tre tứ quý có đường kính từ 6 - 8cm, trọng lượng 150 - 300g, chiều cao bầu đất 10 - 12cm. Không nên làm bầu quá to, cành tre tứ quý không cung cấp đủ nước cho đất, đất phía ngoài bị khô cứng, chặt bí cành khó ra rễ.
+ Chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu như đất bó bầu, túi giấy nilon, dây bó bầu cành chiết… Dùng nguyên liệu đất đã chuẩn bị, giàn đất mỏng đều đủ bó xung quanh cành, dùng giấy nilon quấn xung quanh bầu, lấy dây buộc chặt hai đầu túi bầu, buộc chặt để cố định phần đất, không cho bầu chiết xoay tròn.
Chăm sóc cây tre tứ quý ở vườn ươm:
+ Vườn ươm phải đủ ánh sáng, gần nguồn nước tưới, thuận tiện cho việc vận chuyển cây giống. Đất để làm vườn ươm phải là đất thịt nhẹ đến thịt trung bình, không bị úng ngập.
+ Từ 30 - 45 ngày sau khi chiết cành tre, rễ cây tre trên bầu đất sẽ mọc. Khi quan sát thấy rễ đã chuyển từ màu trắng nõn sang màu vàng hoặc vàng ngà thì có thể bẻ cành chiết giâm vào vườn ươm.
CÀNH CHIẾT CÂY TRE CÓ RỄ KHỎE MẠNH
+ Cành chiết thu hoạch về được tỉa bỏ bớt lá và cành phụ, tách dây cuốn cùng giấy nilon bó bầu. Cành được cấy thẳng đứng vào bầu ni lon 14 x 16cm có đáy đục lỗ ngang. Nẹn bầu đất quanh túi bầu ươm vừa phải để tạo điều kiện cho rễ cây phát triển. Cành chiết sau khi đã vào bầu được mang đi giâm tại vườn ươm và chuyển sang giai đoạn chăm sóc cây giống.
+ Mật độ giâm cành chiết 20 × 40cm, hoặc 30 x 30cm. Không nên giâm cành chiết quá dầy, rễ và mầm cành phát triển kém, khi bứng đi trồng khó khăn. Dùng đất màu lấp cách cổ bầu 3-5 cm, tưới đẫm nước. Tạo dàn che lưới đen cao khoảng 1,5m che bớt 50% ánh sáng tự nhiên.
+ Bón phân cho tre tứ quý: bón thúc cành ươm bằng phân NPK (5:10:3) 2 lần vào thời điểm sau khi giâm 1 và 3 tháng. Lượng bón từ 100 - 200g hoà vào 5 lít nước tưới cho 1 m2.
CÂY TRE GIỐNG 1 THÁNG TUỔI
+ Tưới nước cho cành ươm: 10 - 15 ngày đầu tưới 1 lần/ngày với lượng nước từ 8-10 lít/m2 mặt luống. Từ 15 -20 ngày trở đi khoảng 2 ngày tưới/ 1 lần lượng nước từ 13-15 lít/m2 mặt luống, tùy theo độ ẩm đất.
+ Phòng trừ sâu bệnh cho cây tre tứ quý: giống tre trong giai đoạn vườn ươm có thể bị châu chấu ăn lá. Phòng trừ châu chấu ăn lá bằng cách phun thuốc Victor 585 EC với liệu lượng 100 ml/50 lít nước phun cho 1000m2.
CÂY GIỐNG TRE 3 THÁNG TUỔI
Sau 3 - 4 tháng tuổi trong vườn ươm, khi cây tre giống đã có cành lá xanh tốt, cành phụ cứng cáp, khỏe mạnh. Trên đầu mỗi cành phụ có từ 4 - 6 lá thật ta tiến hành mở bỏ lưới đen phía trên luống cây giống để cho cây thích nghi với chế độ ánh sáng tự nhiên. Lúc này ta giảm chế độ tưới 3 - 5 ngày tưới 1 lần, khi cây giống đã được thuần tự nhiên từ 15 - 25 ngày thì có thể đưa cây đi trồng.