Các chuyên gia lâm nghiệp đánh giá rất cao vai trò của tre, trúc trong cơ cấu rừng. Nó làm tăng độ xốp, tăng khả năng thấm nước của đất, giảm xói mòn trong mùa mưa nhưng lại tăng dòng chảy kiệt trong mùa khô. Tre được trồng ven sông, ven suối, dọc chân đê để tăng khả năng bám giữ đất, chống xói lở...
Tre, trúc có thân tròn, rỗng, nhẹ, cho sợi dài, dẻo, dễ uốn và có thể chẻ thành nan. Vì vậy, nó là nguyên liệu để làm ra hàng loạt dụng cụ và đồ dùng phục vụ sản xuất và đời sống của nhân dân. Nó còn mở ra ngành đan lát mây tre, tạo việc làm cho vô số làng xã và chúng ta có thêm các mặt hàng xuất khẩu. Tre, nứa còn là nguồn nguyên liệu cho các nhà máy giấy.
Đặc biệt, tre, nứa được ưu ái vì nó cung cấp cho chúng ta nguồn thực phẩm đặc sắc, đó là măng. Măng tre, măng nứa, măng vầu... được bà con nông dân thu hoạch quanh năm. Nó là thực phẩm thường xuyên ở miền núi và là thực phẩm cao cấp ở miền xuôi.
Từ khi kinh tế thị trường bùng nổ, mặt hàng măng được tung ra trên khắp thế giới. Người ta không chỉ đi vào rừng thu măng mà còn nghĩ tới việc trồng măng. Chính vì vậy mà nhiều loại giống được bình chọn. Ta nhập hàng loạt giống từ Đài Loan, Trung Quốc. Tre Điền trúc, Mạnh tông, Bát độ... được trồng ở khắp nơi. Chúng cho rất nhiều măng, măng của chúng vừa lớn lại vừa ngon. Ta có thể trồng chúng từ củ hoặc từ cành hom (nên liên hệ với các đơn vị chuyên làm giống để mua).
Ở miền Bắc, nên trồng từ tháng 2-3. Còn ở miền Nam, nên trồng vào đầu mùa mưa (tháng 5-6). Mật độ trồng nên khoảng 1.000 cây/ha (cự ly 3x3m). Nên đào hố rộng (60x60x60cm) để trồng. Trồng tre chỉ 8 tháng là đã có thể khai thác măng. Tới năm thứ 2 là thu hoạch tốt. Bình thường cũng thu được 30-50 tấn măng/ha/năm. Nếu măng Bát độ trồng ở nơi đất tốt thì còn có thể đạt tới 100 tấn/ha/năm. Giá măng càng ngày càng cao. Rõ ràng trồng tre lấy măng cũng là một hướng đi nhiều triển vọng.
KẾ HOẠCH TRỒNG TRE LẤY MĂNG
KỸ THUẬT TRỒNG:
1 - Trước hết bà con nên chọn nơi uy tín để đặt giống tre theo yêu cầu, bà con sẽ nhận được những cây giống khỏe mạnh rể nhiều.
2- Chuẩn bị đất trồng, bà con nên cày xới lên cho đất tơi xốp (nếu là đất ruộng hoặc đất ngập nước thì bà con nên lên lip), sau đó bà con đào hố trồng 60cm x 60 cm sâu 40cm, cây cách cây 3met, hàng cách hàng 3met, bà con bón phân chuồng đã ủ oai 20cm, sau đó phủ lên 1 lớp đất mỏng.
3- Bà con chuẩn bị hệ thống nước tưới, có thể tưới tự động hoặc tưới bộ cũng được, tùy theo kinh tế đầu tư của từng vườn.
4- Chuẩn bị trồng, bà con nên trồng theo đúng hướng dẫn kỹ thuật của nơi cung cấp giống, theo tôi thì bà con nên trồng nghiên và cho mắt nhánh nằm qua 2 bên để cây dễ phát triên, gốc trồng thì bà con nên trồng sâu vừa lấp rể tre, không trồng sâu quá tre sẽ khó phát triển, khi trồng cây xuống bà con cắm thêm 1 nhỏ đã chuẩn bị sẵn và buộc lại, để cho đây không bị gió làm lỏng gốc cây sẽ không phát triển, dưới gốc bà con nên dùng rơm hoặc cỏ phủ lên giữ độ ẩm cho gốc tre.
CHI PHÍ DỰ KIẾN CHO VƯỜN
1- Tre giống khoản 35.000/cây tùy theo từng vùng và cách làm giống của từng nơi.
2- Công đào hố và trồng khoản 10.000-20.000 cho 1 cây tùy thuộc vào từng loại đất.
3- Phần hệ thống nước tưới và phân bón, công chăm sóc thì chi phí tùy theo từng vườn do bà con tự thiết kế và tính toán.
Chăm sóc cây tre sau trồng
Làm sạch vườn tre
Hằng năm, vườn tre cần được chăm sóc ba lần, vào đầu, giữa và cuối mùa mưa. Để thực hiện công việc này, sử dụng các phương tiện cơ giới như máy cày và máy kéo được trang bị giàn phát cỏ để giữ vườn sạch. Đồng thời, việc phòng chống cháy cho vườn tre cũng là một vấn đề quan trọng cần được chú trọng hàng năm. Trong mùa măng mọc, chú ý không cho gia súc vào vườn sẽ làm gãy, hỏng măng non.
Để tăng dinh dưỡng cho đất, có thể trồng xen canh các loại cây lương thực và thực phẩm. Đặc biệt, cây họ đậu và các loại cây ưa bóng là những lựa chọn phù hợp để xen canh với cây tre. Việc trồng xen canh này giúp cung cấp thêm dinh dưỡng cho đất và tận dụng tối đa diện tích vườn trồng.
Bón phân
Hàng năm, việc bón phân được thực hiện hai lần, một lần trước khi măng bắt đầu mọc trong vòng một tháng và một lần sau khi thu hoạch măng để cây phục hồi sức nhanh chóng. Sử dụng khoảng 15-20kg phân chuồng hoai (hoặc 10kg phân hữu cơ vi sinh) và bổ sung thêm khoảng 1kg phân NPK cho mỗi bụi tre trong thời kỳ kinh doanh. Phân chuồng là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho cây tre và giúp tạo ra măng sạch.
Cách bón phân: Đào rãnh nhỏ xung quanh gốc tre, cách khoảng 0,5m, sau đó rải phân và lấp đất kín lại. Nếu có thể, tưới nước cho cây trong mùa khô sẽ giúp cây phát triển tốt hơn. Cây tre cũng có khả năng ra măng trái vụ, và măng trái vụ có giá bán cao hơn nhiều so với măng chính vụ.
Sâu bệnh hại
Dù sâu bệnh hại trên cây tre là rất ít, nhưng vẫn có một số loại gây hại như:
- Bệnh thối thân (cây măng)
- Sâu cuốn lá (gây hại cho lá)
- Bệnh sọc tím (gây hại cho măng cây luồng)
- Ruồi xanh (gây hại cho lá)
- Bệnh khô héo (gây hại trên măng)
- Bệnh vàng sọc (gây hại trên lá)
- Sâu vòi voi (gây hại cho măng)
- Châu chấu (phá hại cành non)
Sau khi hoàn thành một chu kỳ sinh trưởng, cây tre sẽ ra hoa rồi chết (gọi là khuy). Thời gian của chu kỳ này tùy thuộc vào loại cây tre và có thể kéo dài từ 30-50 năm hoặc lâu hơn. Ngoại tác như đất đai và khí hậu cũng ảnh hưởng đến quá trình ra hoa của tre. Con người cũng có ảnh hưởng đến quá trình này.
Tiến hành thu hoạch măng
Sau 8 tháng trồng và chăm sóc, cây tre sẽ bắt đầu cho ra măng với năng suất ổn định theo từng năm. Trong quá trình khai thác măng, nếu gặp gốc măng có thân ngầm nằm trên mặt đất, cần phải đào bỏ ngay.
Khi thu hoạch măng thông thường, người ta quan sát những vết nứt trên mặt đất để xác định vị trí có măng. Sử dụng một cái thuổng đặc biệt để đào lấy phần măng củ. Măng củ là chồi mới mọc ra từ thân ngầm của cây. Măng có chất lượng tốt khi vẫn nằm trong đất, do đó trước mùa măng, nên bọc một lớp rơm rạ dày 20-30 cm quanh gốc tre để bảo vệ.
Trồng tre chỉ 8 tháng là đã có thể khai thác măng. Tới năm thứ 2 là thu hoạch tốt. Bình thường cũng thu được 30-50 tấn măng/ha/năm. Nếu măng tre tứ quý trồng ở nơi đất tốt thì còn có thể đạt tới 100 tấn/ha/năm. Giá măng càng ngày càng cao. Rõ ràng trồng tre lấy măng cũng là một hướng đi nhiều triển vọng.
KÍNH CHÚC QUÝ BÀ CON THÀNH CÔNG